Online ExamsExams in MarathiMPSC Exams सहायक मुरव्य परीक्षा मराठी व इंग्रजी ( पेपर पहिला 4 जानेवारी 2015 ) By admin Last updated May 18, 2020 0 Share सहायक मुरव्य परीक्षा मराठी व इंग्रजी ( पेपर पहिला 4 जानेवारी 2015 ) 1. काल मी मावळणारा सूर्य पाहिला.' या वाक्यातील मावळणारा' या विशेषणाचा प्रकार कोणता? सिद्ध विशेषण क्रमवाचक विशेषणगुण विशेषण साधित विशेषण 2. 'क्ष' व 'ज्ञ' या वर्णांना वर्णमालेत स्थान देणारे कोण? दादोबा दामले सबनीस चिपळूणकर 3. पर्यायी उत्तरांतील - अंशाभ्यस्त शब्दांतील गटाबाहेरचा अंशाभ्यस्त शब्द कोणता? कागदपत्र साजशृंगार गोडधोडकामकाज 4. खाली दिलेल्या पर्यायी उत्तरांतील ‘पररूप संधी असलेले योग्य पर्यायी उत्तर कोणते ? करून जाऊनघेईलहोऊ 5. अंत:करण' या शब्दाच्या संधीचा खालील योग्य पर्याय निवडा. अंत: + करण अंतस् + करण अत:स् + करण अंतर् + करण 6. वाक्यातील क्रियापदाचा कर्ता किंवा कर्म यांच्याशी पुरुष, लिंग व वचन याबाबतीत अन्वय किंवा अनन्वर म्हणजे प्रातिपदिक धातूरुपेश वाक्य पृथक्करणप्रयोग 7. खालील पर्यायी उत्तरांतील गटाबाहेरचा शब्द असलेले पर्यायी उत्तर कोणते? च ना सुद्धापुढे 8. सरदार व जमीनदार यांचे वर्चस्व असणारे राज्यशासन' या शब्दसमूहाला खालील योग्य शब्द सांगा. सावकारशाहीराजेशाहीसामंतशाहीजमीनदारशाही 9. एवढी यात्रा कधी पाहिली नव्हती' या विधानार्थी वाक्याचे पुढीलपैकी योग्य उद्गारार्थी वाक्य ओळखा. वाः वा:! एवढी यात्रा कधी पाहिली नव्हती.बाप रे! एवढी यात्रा कधी पाहिली नव्हती. छे: छे:! कधी नव्हती पाहिली एवढी यात्रा. हत्! कधी नव्हती पाहिली एवढी यात्रा. 10. 'तू घरी जायचे होतेस' या वाक्याचा प्रयोग ओळखा. C भावे प्रयोग कर्तृ-भाव संकर प्रयोग कर्म-भाव संकर प्रयोग कर्तृ-कर्म संकर प्रयोग 11. खालीलपैकी कोणता शब्द अरबी - फारसी उपसर्ग लागून तयार झाला आहे? दररोजप्रगल्भआडकाठी उपभेद 12. पुढीलपैकी मराठी प्रत्यय लागून झालेला तद्धित शब्द कोणता? धार्मिक जडत्वउत्कंठित शिष्टाई 13. आवश्यक तेथे मदत न करता, ज्याला गरज नाही त्याला मदत करणे' या अर्थाची खालील म्हण ओळखा. भाताला तांदुळ नि पाण्याला उधाणमनसुबे केले नि दिवस निघून गेले. भरवशाच्या म्हशीला टोणगा. मानेवर गळू नि पायाला जळू. 14. जन्मा आला हेला आणि पाणी वाहून मेला' या म्हणीची विरुद्धार्थी म्हण ओळखा. ज्ञान तिथे मान जेवीन तर तुपाशी नायतर उपाशी जने ती जाणे वांझ काय जाणे आयत्या बिळात नागोबा 15. पाठ चोरणे' या वाक्प्रचाराचा अर्थ ओळखा. मुळीच न दिसणे कुचरपणा करणे मदत न करणे मदत करणे. 16. खालील पर्यायी उत्तरांतील ‘विरुद्धार्थी शब्द असलेले पर्यायी उत्तर कोणते ? मित्र - रवि अनुज - अग्रजआदित्य - सविताभानू - भास्कर 17. विरामचिन्हांचा वापर करताना ‘संयोगचिन्हाचा वापर करण्यात येतो' (अ) दोन शब्द जोडताना.। (ब) संबोधनाकरिता वापर केला जातो. (क) दुस-याचे मत अप्रत्यक्षपणे सांगण्यासाठी. (ड) ओळीच्या शेवटी शब्द अपुरा राहिल्यास. योग्य उत्तर कोणते? ब बरोबर ब, ड बरोबर अ, क बरोबर अ, ड बरोबर 18. मराठीतील ‘लिंग विचार पुढीलप्रमाणे करता येईल. (अ) प्राणिमात्रांचे लिंग हे वास्तविक असे असते. (ब) लिंग ओळखण्यासाठी नामाच्या रूपाचा विचार केला जातो. (क) मराठीतील लिंग व्यवस्था ही अत्यंत अनियमित आहे. पर्यायी उत्तरांतून योग्य उत्तर शोधा. अ, ब ब, क अ, कअ, ब, क 19. . 'लवण' या शब्दाला खालील कोणता शब्द समानार्थी आहे? लावण्यलावणी मीठ पीठ 20. ध्वन्यर्थ म्हणजे .... अभिधा' शक्तीमुळे जाणवणारा अर्थव्यंजना' शब्दशक्तीमुळे सूचित होणारा अर्थ लक्षणा' शब्दशक्तीमुळे जाणवणारा अर्थ भाषेतील मूलध्वनींचा अर्थ 21. प्रधान वाक्यातील एखाद्या नामाशी किंवा सर्वनामाशी संबंध असणा-या वाक्यास .... म्हणतात. सर्वनाम वाक्यविशेषण वाक्य नाम वाक्यकरणरूपी वाक्य 22. खालील क्ष' आणि 'ज्ञ' गटातील चारही जोड्या योग्य जुळवणारे पर्यायी उत्तर कोणते ? (*) 'क्ष' काळ 'ज्ञ' आख्यात (a) विध्यर्थ (i) ईलाख्यात (b) संकेतार्थ (ii) द्वितीय ताख्यात (c) आज्ञार्थ (ii a - iv, b-ii, c-i, d - iii a - iii, b - ii, c - iv, d-i a -i, b - ii, c - iii, d - iv । a-i, b - iii, c- ii, div 23. खालील परप्रांतीय भारतीय शब्द कोणत्या प्रांतातून आले आहेत ते सांगा. ‘चिल्ली पिल्ली, सार, मठ्ठा'। कानडीगुजरातीतामिळीतेलगू 24. खालील जोडशब्दातील योग्य पोटशब्द कोणते? ‘वाग्विहार' वाग् + विहारवाङ् + विहार वाक् + विहारवाञ् + विहार 25. 'मी आता मुक्याचे व्रत सोडणार नाही' या वाक्यातील शब्दशक्ती ओळखा. अभिधामूलक व्यंजना लक्षणामूलक व्यंजनालक्षण लक्षणा सारोपा लक्षणा 26. ‘ऐवजी' या शब्दयोगी अव्ययाचा उपप्रकार ओळखा. तुलनावाचक विरोधवाचक कैवल्यवाचक विनिमयवाचक 27. पर्यायी उत्तरांतील योग्य शुद्धशब्द कोणता? अभिनीवेशअभिनिवेश अभीनिवेश अभीनीवेश 28. ‘भगिनीमंडळ' हा शब्द खालीलपैकी कोणत्या शब्दप्रकारातील आहे? हिंदी देशी तत्सम तद्भव 29. 'त्र' हे अनुनासिक कोणत्या उच्चारण प्रकारातील आहे? दंत्यमूर्धन्य तालव्य कंठ्य 30. ‘मेषपात्र' या शब्दाचा अर्थ सांगा. निरुद्योगी माणूस श्रीमंत माणूसबावळट माणूस कर्तबगार माणूस 31. 'तात्कालिक' हा शब्द शब्दसिद्धीच्या कोणत्या उपप्रकारातील आहे? उपसर्गघटितशब्दसाधित धातुसाधित अभ्यस्त 32. ऊ-कारांत नपुंसकलिंगी नामाचे सामान्यरूप आ-कारांत होते या नियमाला खालीलपैकी कोणता पर्याय अचूक आहे? वधू-वधूचानातू-नातवाचा कोकरू-कोकराने आसू-आसवाने 33. खालील म्हण पूर्ण करा. पर्यायी उत्तरांतील योग्य पर्यायी उत्तर सांगा. ‘अडाण्याची मोळी ... भलत्यासच जाळीभलत्यासच मारी भलत्यासच गिळी भलत्यासच टाळी 34. खालील शब्द कोणत्या ‘शब्दसिद्धी प्रकारचा आहे? मस्तक तत्सम तद्भव देशी परकीय 35. भावे प्रयोगाचे लक्षण नसलेले उदाहरण कोणत्या पर्यायी उत्तरात आहे? शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना शिकवावे त्याने आता घरी जावेती शाळेला जाते आज सारखे गड्गडते 36. खालीलपैकी कोणता शब्द शुद्धलेखन नियमांनुसार अचूक आहे? ऊच्चैःश्रवा उच्चैःश्रवाउच्चैश्रवाउच्चैश्रावा 37. खालीलपैकी कोणता शब्द अरबी भाषेतून आला आहे? करोड गाजर अत्तर मेहनत 38. ‘भद्रजन' या शब्दाचा खालीलपैकी कोणता शब्द विरुद्धार्थी आहे? । सज्जनदुर्जन प्रेमीजनविद्वत्जन 39. पर्यायी उत्तरांतून योग्य ते पर्यायी उत्तर शोधा. ‘भाषा नदीच्या प्रवाहाप्रमाणे असते. कारण भाषेच्या प्रवाहात वळणे नसतात.भाषेमध्ये बदल होत जातात. . भाषेच्या व्याकरणाच्या नियमांना मुरड घालावी लागत नाही. भाषेचा प्रवाह अखंड चालू नसतो. 40. 'ळ' वर्ण कोणत्या प्रकारचा आहे? उष्मे स्पर्शमहाप्राण स्वतंत्र 41. ‘तो घोड्यास पळवतो' या वाक्यातील पळवतो या क्रियापदाचा उपप्रकार कोणता? शक्य क्रियापद प्रयोजक क्रियापद सिद्ध क्रियापदसहाय धातू 42. गंगेत गवळ्यांची वस्ती' या वाक्यात कोणती शब्दशक्ती आहे? | अभिधालक्षणाव्यंजना योगरूढ़ 43. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 44 ते 48 ची उत्तरे लिहा. प्राचीन काळांत सहज ओझरती नजर फेकली, तरी विचारांची प्रचंड चळवळ दिसून येईल. यास्काचार्याच्या नुसत्या निरुक्तांत पाहिले तर वेदांच्या अभ्यासासाठी निरनिराळ्या दृष्टीच्या शेकडों मंडळांची नावे समाजाला नव-नवे विचार देणे मृत्यूजवळ ज्ञान मागणे व्याकरणाचा अभ्यास करणे ब्रह्मचर्यपालन करणे 44. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 44 ते 48 ची उत्तरे लिहा. प्राचीन काळांत सहज ओझरती नजर फेकली, तरी विचारांची प्रचंड चळवळ दिसून येईल. यास्काचार्याच्या नुसत्या निरुक्तांत पाहिले तर वेदांच्या अभ्यासासाठी निरनिराळ्या दृष्टीच्या शेकडों मंडळांची नावे यास्काचार्यांची निरुक्ते महान ठरली. विचार ब्रह्मचर्यपालनातून मिळाले होते.ज्ञान सर्वांकडून मिळवले जाई.प्रत्येकाच्या प्रामाणिक मताला सन्मान मिळे. 45. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 44 ते 48 ची उत्तरे लिहा. प्राचीन काळांत सहज ओझरती नजर फेकली, तरी विचारांची प्रचंड चळवळ दिसून येईल. यास्काचार्याच्या नुसत्या निरुक्तांत पाहिले तर वेदांच्या अभ्यासासाठी निरनिराळ्या दृष्टीच्या शेकडों मंडळांची नावे वेदांच्या काळात वेदपूर्व काळात इंग्रजांच्या काळातउपनिषदांच्या काळात 46. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 44 ते 48 ची उत्तरे लिहा. प्राचीन काळांत सहज ओझरती नजर फेकली, तरी विचारांची प्रचंड चळवळ दिसून येईल. यास्काचार्याच्या नुसत्या निरुक्तांत पाहिले तर वेदांच्या अभ्यासासाठी निरनिराळ्या दृष्टीच्या शेकडों मंडळांची नावे वेदांना उपनिषदांना व्याकरणालावाघाला 47. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 44 ते 48 ची उत्तरे लिहा. प्राचीन काळांत सहज ओझरती नजर फेकली, तरी विचारांची प्रचंड चळवळ दिसून येईल. यास्काचार्याच्या नुसत्या निरुक्तांत पाहिले तर वेदांच्या अभ्यासासाठी निरनिराळ्या दृष्टीच्या शेकडों मंडळांची नावे वेदांचे ज्ञान प्राप्त होते. तो नवविचारांनी परिपूर्ण होतो.त्याला ध्येयेतर सृष्टीचे विस्मरण होते. त्याला वाघाकडून मृत्यू येतो. 48. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 49 ते 53 ची उत्तरे द्या. जीवनाच्या कितीतरी परीक्षांमध्ये आपल्याला अपयश येते. पण केवळ अपयश आले म्हणून आपण धीर सोडता कामा नये. हिंमत धरून आणि आपल्या अपयशाची कारणे समजावून घेऊन योग्य दिशेने आत्मविश्वासपूर्वक व जोमाब ब, कअ, ड अ, ब, क, ड 49. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 49 ते 53 ची उत्तरे द्या. जीवनाच्या कितीतरी परीक्षांमध्ये आपल्याला अपयश येते. पण केवळ अपयश आले म्हणून आपण धीर सोडता कामा नये. हिंमत धरून आणि आपल्या अपयशाची कारणे समजावून घेऊन योग्य दिशेने आत्मविश्वासपूर्वक व जोमाअ बरोबर ब चूक ब बरोबर अ चूक अ, ब बरोबर अ, ब चूक 50. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 49 ते 53 ची उत्तरे द्या. जीवनाच्या कितीतरी परीक्षांमध्ये आपल्याला अपयश येते. पण केवळ अपयश आले म्हणून आपण धीर सोडता कामा नये. हिंमत धरून आणि आपल्या अपयशाची कारणे समजावून घेऊन योग्य दिशेने आत्मविश्वासपूर्वक व जोमाअ, ब क, डअ, ब, क, ड ब, ड 51. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 49 ते 53 ची उत्तरे द्या. जीवनाच्या कितीतरी परीक्षांमध्ये आपल्याला अपयश येते. पण केवळ अपयश आले म्हणून आपण धीर सोडता कामा नये. हिंमत धरून आणि आपल्या अपयशाची कारणे समजावून घेऊन योग्य दिशेने आत्मविश्वासपूर्वक व जोमानकाहीतरी नवे शोधणेतुसडया वृत्तीने वागणेजे सापडले त्यास रस घेणे नाहक प्रत्येक क्षण वाया घालविणे 52. पुढील उतारा वाचून त्याखालील प्रश्न क्रमांक 49 ते 53 ची उत्तरे द्या. जीवनाच्या कितीतरी परीक्षांमध्ये आपल्याला अपयश येते. पण केवळ अपयश आले म्हणून आपण धीर सोडता कामा नये. हिंमत धरून आणि आपल्या अपयशाची कारणे समजावून घेऊन योग्य दिशेने आत्मविश्वासपूर्वक व जोमानस्वप्नाळू श्रध्दा ध्येयवादी वृत्ती सोशीकरणहास्यरसाची जोड 53. Identify the type of sentence. Do or Die Simple Compound Complex Complex-Compound 54. Fill in the blank with correct alternative. There is an ... difference between man's laughter and murder.th She was very .... of our efforts to help. affective and effective appreciable and appreciative effective and appreciable none of these 55. spot the word to which a suffix has been added : scarlet scandal starletsandal 56. Consider the following sentences : (a) when the hunter saw the tiger, he climbed up a tree. (b) on seeing the tiger, the hunter climbed up a tree. (a) is simple sentence and (b) is compound (a) is compound sentence and (b) is simple(a) is complex sentence and (b) is simple (a) is simple sentence and (b) is complex 57. Locate the unit with a grammatical error, if any : (a)In language, we have to resort to pauses / (b)and the pauses in writing / (c) are denoted upon the marks of punctuation A B C No error 58. Choose the meaning of the underlined idiom: He is a stick - in - the - mud. a person who is too strict 2a person who dislikes modern things a person who resists change 59. Identify the underlined term: We know why he hasn't come. Adjectival Clause Adverbial Clause Noun ClauseAdverbial Phrase 60. Fill in the blank. The management must not .... between male and female applicants. differ contrast choose discriminate 61. In which part of the sentence does the error lie? (l)I would have been working /(ll) in this organization /(lll) for ten years next year. Only(l)Only II Only III None 62. (a) The desert looked awesome. (b) Everyone has got according to his deserts. What do the underlined words above respectively mean? Sweet dish and ability Sandy land and ability Sandy land and worthiness Sweet dish and worthiness 63. Choose the synonym for the underlined word : Let me give you a fable. unbelievable story bis imaginary story manufactured item moral lesson 64. Which of the following sentences are grammatically correct? (a) Hallowed be thy name! (b) The king ordered that the prisoner be beheaded. (c) Had I your talent, I would have created a sensation. (d) If only I were rich! Only a and b Only c and d All incorrect All correct 65. Choose the antonym for the underlined word: He is an erudite person. LearnedRudeIgnorant Scholarly 66. Which of the given options carries the meaning of the underlined idiom? Now that he has thrown down the gauntlet, we will have to work harder. backed off increased the compensation turned vicious thrown a challenge 67. Fill the blank with the most appropriate word from the ones given below: How have you .... in your exams? fared Datesfaired feared feered 68. Very few opening batsmen are as talented as Gautam. Which among the options given below is the most acceptable comparative con conversion of the above sentence? Gautam is more talented than any other batsman. Gautam is more talented than many other batsmen.Gautam is more talented than most other batsmen. Gautam is more talented than any other batsmen. 69. Choose the correct word which can be substituted for the given words. A person indifferent to pleasure and pain. stoic neutralcritic egoist 70. Choose the most appropriate antonym for the underlined word from the options given below: Showing deference up to a certain point is acceptable. respectdisrespectfear bravery 71. Choose the most appropriate synonym for the underlined word: His last days were spent in great penury. poverty affluence pain activity 72. Spot the wrongly spelt word: carreer carrier carriage carrack 73. Choose the most appropriate phrase for the underlined words : His company is passing through difficult times. in a tailspin breathing its lastin the doldrums on a razor's edge 74. Fill the blank with the correct form of the word given in the options : He felt that death was preferable .... indignity. than for to against 75. Had I the wings of bird, I would fly away. The underlined clause is .... Adverb clause of Purpose Adverb clause of Reason Adverb clause of ConditionAdverb clause of Imagination 76. Complete the following sentence choosing the correct alternative. His father .... cotton and corn. deals withdeals outdeals by deals in 77. It was a job that ran me ragged Choose the meaning of the word 'ran' moved freely brought to a given conditionmoved swiftly caused to flow 78. The film world is made up of bean monde The underlined word means .... beautiful monday spirited peopleartistes the fashionable world 79. What do the underlined words below respectively rhyme with? They row with great coordination. The row between the two brothers has finally ended. 'now' and 'go' 'go' and 'now' Both rhyme with 'go' Both rhyme with 'now' 80. Choose the most correct option to fill in the blank : The word 'fast' can be used as .... Only adjective and noun Only adjective and adverbOnly noun, adjective and adverb Noun, adjective, verb and adverb 81. Fill the blank with the correct form of the word given in the bracket : He could not be purchased by any .... (induce). inductioninducement inducenessinducity 82. Choose the word which is nearest in meaning in the context to the word underlined. He is believed to be a very industrious worker. successful sensible punctual diligent 83. Fill the blank with the grammatically correct option: Delhi is bigger than Mumbai, but between the two, Mumbai is .... interesting city. the morethe most more most 84. Fill the blank space with a suitable term to make the most acceptable statement : If he begins disliking you, you are .... done in done fordone overdone out 85. The painting was so beautiful that everyone admired it. The subordinate clause in the above sentence is .... Adverb clause Adjective clauseBoth 1 and 2 Noun clause 86. Pick a word from the options that fits both the blank spaces given below : An important duty of a .... of a church is to conduct the prayers. The .... was out on a tour of his constituency. ministermember representative rector 87. Identify the grammatically correct sentence : (a) Mump is a painful affliction. (b) Mumps is a painful affliction. (c) Mumps are a painful affliction. (d) Mumps are painful afflictions. Only aOnly bOnly cOnly d 88. Directions for the question number 90 to 94: Read the passage below and answer the questions that follow : India is a difficult country to characterize, and Indians not easy to define, especially when they are in transition, emerging from the shadows of All of the above reasons None of the above reasons Only a and b Only a, b and c 89. Directions for the question number 90 to 94: Read the passage below and answer the questions that follow : India is a difficult country to characterize, and Indians not easy to define, especially when they are in transition, emerging from the shadows of preface First chaptermiddle chapterlast chapter 90. Directions for the question number 90 to 94: Read the passage below and answer the questions that follow : India is a difficult country to characterize, and Indians not easy to define, especially when they are in transition, emerging from the shadows of Only a, b and c Only b, c and d All of the above None of the above 91. The writer says that there are traits .... (a) that are decidedly Hindu (b) that are decidedly Indian (c) that are applicable to all Indians (d) that are interchangeably Indian and Hindu Only a and bOnly b and cOnly a and dAll Four 92. Directions for the question number 90 to 94: Read the passage below and answer the questions that follow : India is a difficult country to characterize, and Indians not easy to define, especially when they are in transition, emerging from the shadows of India is in a state of transition.India has had a rich history. Understanding India is a difficult job.India has begun to arrive on the global scene. 93. Fill the blank with the most appropriate word from the ones given below: How have you .... in your exams? fared Datesfaired feared feered 94. पाठ चोरणे' या वाक्प्रचाराचा अर्थ ओळखा. मुळीच न दिसणे कुचरपणा करणे मदत न करणे मदत करणे. Loading... 0 Share FacebookTwitterGoogle+ReddItWhatsAppPinterestEmail